CZERNA /Tschirndorf/

Wieś położona w gminie Iłowa powiatu żagańskiego. Początki wsi sięgają średniowiecza. Wzmiankowana w 1290 roku(Czyrna)- wymieniony Lutold z Czernej oraz w 1304 roku (Scherna)-wymienony Mol z Czernej. W 1342 roku wzmiankowany Mikołaj Mollen. Od XV wieku cztery działy własności, z których był pobierany czynsz. Sama wieś stanowiła stare lenno rodów: von Kottwitz oraz  von Kittlitz z Spremberg. W 1474 roku wieś należała do rodziny von Kottwitz z Konina Żagańskiego oraz wzmiankowani bracia Jan, Jerzy i Krzysztof von Kittlitz. W 1482 roku siedzą tu Krzysztof i Heintze von Kittlitz. Prawdopodobnie w XVI wieku wieś w rękach rodu von Kottwitz. W tym czasie IV majątki we wsi. Majątek I stanowiło stare lenno rodu von Kottwitz. Po śmierci Christophera von Kottwitz w 1538 roku majątek I stanowi własność Rady Miejskiej Żagania.  W 1601 roku jest własnością miasta Żagań. W 1628 roku jest w rękach księcia żagańskiego Albrechta von Wallenstein. Po 10 latach ponownie wraca pod zarząd miasta Żagań. Od 1651 do 1945 roku wchodzi w skład dóbr  księstwa żagańskiego. Majątek II z młynem był własnością  rodów: von Kottwitz do 1538 roku, von Oppel– zięć barona von Kottwitz(1538-1560), von Pirser z Wrzesin(1538-1574), von Jornitz z Klikowa(1585-1588), wdowa po von Jornitz ze Szczepanowa-1588, von Rackwitz i wdowa(1589-1592)- pod koniec XVI wieku weszły w skład majątku I-go. Grunty z kuźnią– majątek III należały do: baronów von Kottwitz(1482), Box(1482- Marcin Box zakupił kuźnicę od Krzysztofa i Heintze von Kittlitz, Hippel(1518), Kohlhase(1584-1683), Reiche(1725), Glöckner(1772), Przygode(1934-1940). Na terenie majątku III-go zbudowany został pałac w XIX wieku, obecnie w ruinie.  W 1552 roku od majątku głównego oddzielono część tzw. „Leśny Dwór”, który należał wtedy do leśniczego Puckel. Później ta część gruntu należała do baronów von Promnitz z Żar(1565-1601). W 1857 roku majątek w posiadaniu ks. Dorothei von Talleyrand. Wg spisu właścicieli ziemskich majątek we wsi obejmował 7855 mórg ziemi.

Czerna-Tschindorf- powiekszenie

HISTORIA PAŁACU

Pałac budowany w 1899 roku przez Fryderyka Glöckner, właściciela huty szkła w Czernej. Przebudowywany w 1907 i 1930 roku. W okresie powojennym w pałacu mieścił się ośrodek wczasowo-kolonijny Żagańskich Zakładów Przemysłu Włókienniczego. W latach 80. XX w. swoją siedzibę miał tu Zakład Produkcyjny Zjednoczenia Przemysłowego Libella. Wtedy też przeprowadzono kapitalny remont zabytku. Niestety nieużytkowany i nieremontowany obiekt zaczął niszczeć. A od pożaru w 2005 r. pałac znajduje się w stanie ruiny. Obecnie stanowi własność prywatną. Pałac w otoczeniu parku krajobrazowego założonego w 1900 roku, obecnie zaniedbany.

czerna-1929-lubuskie