OBŁOTNE /Oblath/

Wieś położona w gminie Sulechów powiatu zielonogórskiego. Były majątek. Należał do rodu von Troschke(1644)-wymieniony Christoph, Asmus, Conrad von Troschke, później do rodziny  von Oppeln-Bronikowskich. Na początku XIX wieku majątek był własnością rodu von Knobelsdorff. W 1830-41 właścicielem dóbr był Wiktor Rakowski(1780-1846), absolwent Królewskiego Pedagogium w Sulechowie w 1797. Jego majątek po powstaniu listopadowym służył za punkt przerzutowy dla emigrantów podążających do Drezna i Paryża. Za tą działalność 28 października 1834 roku został aresztowany przez Prusaków i skazany na trzy lata twierdzy w Grudziądzu oraz utratę majątku. Zmarł w Poznaniu w wieku 66 lat. Kolejnym właścicielem dóbr był Fr. Wilhelm Bothe. Na początku XX wieku majątek w rękach rodziny Grandke. Ostatnim właścicielem majątku była rodzina Gamp.

oblotne-1896-lubuskie

OCHLA /Ochelhermsdorf/

Obecnie stanowi część miasta i osiedle Zielonej Góry. Wzmiankowana w 1305 roku(Hermansdorf). Informacja o Ochli pojawia się również w 1376 roku pod nazwą Hermanni villa. Od 1400 roku pozostawała we władaniu braci Hansa i Kunza von Knobelsdorff. W latach 1414-1429 siedział tu Hans von Knobelsdorff. Wymieniana była również w tym czasie rodzina von Rothenburg– w 1447 roku wzmiankowany Mikołaj von Rothenburg a w 1503 roku Hans i Niclaus von Rothenburg oraz von Schaff/1447,1485,1503/- w 1485 wzmiankowany Kasper von Schaff jako dziedziczny pan wsi. W 1493 roku siedział tu Ernest von Knobelsdorff. W 1525 roku wieś w posiadaniu Ernsta von Knobelsdorff, później wymieniony Christopha von Knobelsdorff oraz Nickela von Rothenburg. Przed 1532 rokiem doszło do podziału wsi na Ochlę Górną i Ochlę Środkowo-Dolną.

 

ochla-1896-lubuskie

OCHLA GÓRNA/OBEROCHELHERMSDORF/

Pierwszym z wymienionych właścicieli Ochli Górnej był Christoph von Knobelsdorff. W 1555 roku ta część była własnością Ernsta i Siegmunda von Knobelsdorff. Później dość częste zmiany właścicieli: w 1614 roku- Barbara von zu Dohna, 1620-Christoph von Gersdorf, 1654- wdowa von Gersdorf, 1681- Otto von Unruh(również właściciel Ochli Środkowo-Dolnej). Po śmierci Otto dobra dziedziczy jego syn Erdmann von Unruh, który umiera bezpotomnie. Dobra przejmuje rodzina von Nassau. W latach 1722-1745 dobra posiada Christoph Erdmann von Nassau. Od 1757 majątek przejmuje jego syn major Christoph Ernst von Nassau. W 1772 roku właścicielem jest syn Christopha, major Christoph Karl von Nassau. W 1789 roku dobra przejmuje Ludwig Friedrich Wilhelm hrabia von Schlabrendorff, a po jego śmierci wdowa Maria Theresa z domu hrabianka von Nimptsch. W 1791 roku mowa o siedzibie dworskiej i 2 folwarkach. Majątek w posiadaniu hrabiego von Schlabrendorff. W 1803 roku wieś posiada Karl Heinrich Archibald hrabia von Schlabrendorff a po nim dobra dziedziczy Eveline Antonie Therese Josepha hrabina von Schlabrendorff, późniejsza hrabina von Sickingen. Kolejni właściciele to: 1849-Heinrich von Pannwitz, 1855- hrabia Ernst Theodor Joseph Guido von Oriol(l)a, 1857r.- hrabia Deodat von Oriol(l)a. 1863- porucznik Hans Georg von Grävenitz, za którego majątek w 1873 roku obejmował 2682 mórg ziemi, , 1875-Theodor baron von Ziegler-Klipphausen, 1881- Władysława hrabina von Gӧtzendorf-Grabowska, 1885-Heinrich baron von Schacky, 1889- Walter Zeysing, 1903- Franz Bieck, 1904- Arno Rassmus. W 1906 roku majątki Ochla Górna i Dolna zostały zakupione przez hrabiego Albrechta Friedricha Wilhelma Bernharda von Hohenau(*21.05.1857-zamek Albrechtsberg Drezno-+15.04.1914r.-Ochla), który majątki scalił. Friedrich zwany Fritzem był synem księcia pruskiego Albrechta(*1809-+1872), który był bratem cesarza Wilhelma I i króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV, z drugiego morganatycznego małżeństwa z Rozalią Wilhelminą Johanną von Rauch(*1820-+1879), córką pruskiego ministra wojny Gustava von Rauch i jego drugiej żony, Rosalie, z domu von Holtzendorff. W 1853 roku Rozalia została hrabiną von Hohenau. W 1881 roku poślubił Charlottę Adelheid Elisabeth von der Decken(*21.04.1863-+30.01.1933r), córkę Juliusa(*1827-1867) i Anny Hedwig von Kleist(*1829-+1920). Babką Charlotty od strony matki była księżniczka Anna Emilie von Anhalt-Kӧthen-Pless(1770-1830), która wyszła za mąż za hrabiego Hansa Heinricha VI von Hochberg(1768-1833). Małżeństwo Charlotty i hrabiego Friedricha było zaaranżowane. Hrabia Friedrich był zdeklarowanym homoseksualistą( z tego powodu zwolniony ze służby wojskowej w 1901  roku wraz ze swoim przyjacielem księciem Friedrichem Botho zu Eulenburg) ale mimo to mieli 4 synów: Albrechta(1882-1966), Wilhelma(1884-1957), Friedricha Karla(1895-1929), Friedricha Franza(1896-1918).  Osoba hrabiego Fritza i jego żony powiązana jest z największym skandalem obyczajowym za czasów Wilhelma II. Pierwszy związany był z aferą „Okrągłego Stołu Liebenbergera(Liebenberger Tafelrunde). Drugi związany z jego żoną to „afera Kotze”(Kotze-Affäre) z 1891 roku. Hrabia Albrecht Friedrich zmarł w 1914 roku w Ochli. W 1927 roku majątek należy do dr Ostersetzer. Około 1930 roku majątek Ochli Górnej rozparcelowano. Ostatnim mieszkańcem dworu był Albert Bohr.

DWÓR

ochla2ochla4ochla-dwor-od-frontuOchla dwór barokowy

 

 

 

 

Hrabina Charlotte von Hohenau

Dwór usytuowany w północno-zachodniej części wsi, barokowy, zbudowany w latach 1684-1687 przez Otto von Unruh. Murowany z kamienia i cegły, piętrowy, założony na planie prostokąta. Posiada zachowany pierwotny układ wnętrz, w dużej części z bogatą stiukową dekoracją sufitów i kolebkowo-krzyżowych sklepień. Zachowane są także dwa bogato dekorowane kominki. Elewacje frontową zdobi barokowy portal z kartuszem i tablicą erekcyjną. Posiada zachowany pierwotny układ wnętrz, w dużej części z bogatą stiukową dekoracją sufitów i kolebkowo-krzyżowych sklepień. Zachowane są także dwa bogato dekorowane kominki. Elewacje frontową zdobi barokowy portal z kartuszem i tablicą erekcyjną. Po 1945 roku w dworze znajdowały się mieszkania. Nieremontowany doprowadzony do zniszczenia. Od 1983 roku jest własnością Muzeum Etnograficznego w Ochli i od tego czasu są przeprowadzane prace renowacyjne dworu.

OCHLA ŚRODKOWO-DOLNA/MITTEL-NIEDEROCHELHERMSDORF/

Początkowo Ochlą Środkowo-Dolna posiadał Nickel von Rothenburg. W 1640 roku należy do Pani von Dohna. Później należała do rodziny von Unruh. W 1681 roku właścicielem był Otto von Unruh. W 1722 roku majątek jest własnością Davida von Schwemmler– wg „Zamki…”od 1715 roku. Po nim dobra dziedziczy jego syn, Carl Gottlob von Schwemmler, a w 1745 roku dobra posiada Ernst Gottlob von Schwemmler. W 1788 roku za 48.000 talarów majątek zakupił komisarz sądowy z Zielonej Góry, Johann Adolph Schneider. Posiadał majątek do 1829 roku. W 1791 roku mowa o siedzibie dworskiej. Później dość częste zmiany właścicieli: 1840-porucznik August Giersberg, 1841-senator Gottfried Scheibel z Zielonej Góry, Rodzina ta posiadała dobra do 1859 roku. Z niej wymienieni: Friedrich August, Karl Heinrich i Gustav Scheibel. W 1859 roku majątek zakupił hamburski bankier Ludwig Daniel Meisler. Po nim dobra odziedziczyła jego córka, Julia von Oertzen. Kolejni właściciele to: 1864- Karl Heinrich baron von Kleist, 1868-porucznik Siegmund Scholim, 1873- Louis Neufeld, którego majątek w tym czasie zajmował 2854 mórg ziemi, 1878- porucznik Paul Petzold, 1881-Karl August Friedrich Schulz, 1885-Moritz Neufeld, 1890- dr med. Richar Langerhans. Od 1906 roku właścicielem był hrabia  Albrecht Friedrich Wilhelm Bernhard von Hohenau zwany Fritzem, który scalił majątek. W 1927 roku właścicielem został dr Ostersetzer. Majątek w 1930 roku został rozparcelowany. Prawdopodobnie ostatnim posiadaczem dóbr do 1945 roku był Kuantz(korespondencja z lat 1931-32).

PAŁAC

ochla-ok-zielonej-gory-iszy-palac

ochla-palac

ochla-ok-zielone-gory-praw-korespondencja-wlasciciela

ochla3

Pałac usytuowany w południowej części wsi, klasycystyczny, zbudowany pod koniec XVIII wieku. Murowany z cegły, piętrowy, założony na rzucie prostokąta. Zachowany pierwotny układ wnętrz z korytarzem przelotowym na osi podłużnej, nakrytym sklepieniem na gurtach. Elewacja frontowa zaakcentowana na osi czterema pilastrami porządku jońskiego. Dach czterospadowy z lukarnami. W sąsiedztwie pałacu usytuowane są dwie oficyny, klasycystyczne, zbudowane w pierwszej połowie XIX wieku.Po 1945 roku zaadoptowany na mieszkania gminne.

OCIOSNA /Obramühle/

Nieistniejąca osada położona w gminie Skwierzyna powiatu międzyrzeckiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1508 roku jako Obersky, później Oberski Młyn. W XVII wieku własność królewska. W 1877 roku dobra obejmowały 235ha gruntów a w 1896 roku majątek o powierzchni 235,66ha gruntów należał do Carla Nickel. W 1905 roku majątek obejmował 235,11ha i należał do wdowy Marie Nickel. W 1907 roku majątek obejmował 234ha i należał do Paula Link. W 1913 roku majątek o powierzchni 190ha należał do Ottona Witte. W pobliżu znajdował się cmentarz z nagrobkiem drogomistrza Heinricha Kallusch. W 2012 była propozycja stworzenia w tym miejscu muzeum pamięci drogownictwa z umieszczeniem zbioru słupów milowych, które znajdowały się w bazie drogownictwa w Skwierzynie.

Ociosna-dwór Ociosna-park i Obra

 

 

 

ZAŁOŻENIE DWORSKO-PARKOWE

W Ociosnej znajdował się zespół dworski z założeniem parkowym z wykorzystaniem rozlewisk Obry.

Ociosna 1938 lubuskie

Oćwieka /Woitfick/

Osada obecnie część wsi Kluki położona w gminie Przelewice powiatu pyrzyckiego. W historii pojawia się pod różnymi nazwami: de Wotfic(1300) Wotnick(1303), Wutnick, Wutsick, Weitfick(1426), Hustick(1499), Wotficke(1523). W 1333 roku wymieniony rycerz Vromoldus Wutsikk. Na Pomorzu pojawił się w 1299 lub 1300 roku i wzmiankowany jako Vromoldus de Wotfic. Stare lenno rodu von Steinwehr. W 1503 roku wzmiankowany Tyde von Steinwehr. W 1515 roku książę pomorski Bogusław potwierdza lenno we wsi dla Asmusa von Steinwehr. W 1523 roku wymieniony Jürgen von Steinwehr. W 1631 roku we wsi pojawia się Jochen von Küssow posiadając drugi majątek we wsi obok rodu von Steiwehr. W 1745 roku Balthasar Gottfried von Steinwehr oraz jego brat Jochim Christoph von Steinwehr sprzedają majątek burmistrzowi Szczecina Matthiasowi Heinrichowi von Liebeherr. Po jego śmierci majątek w rękach wdowy, Marie Elisabeth, a po jej śmierci w 1751 roku majątek dziedziczą: porucznik Julius Friedrich Wilhelm i Carl Heirnich von Liebeherr oraz Henriette Wilhelmine i porucznik Gustav Heinrich von Liebeherr. W 1794 roku sprzedają majątek Augustowi Ferdinandowi hrabiemu von Küssow. W 1815 roku majątek w posiadaniu Louis hrabiego von Küssow. W 1828 roku jako właściciela i mieszkańca dworu podany W.Wendeler. Prawdopodobnie około 1836 roku majątek w posiadaniu rodziny von Plӧtz. Wcześniej wymieniana rodzina von der Marwitz– może była dzierżawcą majątku, który później zakupiła rodzina von Plӧtz? Od 1847 roku(część podaje, że od 1841 roku) własność Bernharda Heinricha Felixa Holm z Anklam, właściciela Kluków. Od 1861 roku majątek należy do niejakiego Holtz, od 1864 roku rodziny Dudy. W 1879 roku majątek należący do Ludwiga Carla Edwarda Dudy liczył 266,35 ha gruntów. W 1910  roku majątek należący do Paula Dudy liczył 497,73 ha gruntów. W 1928 roku dobra w posiadaniu Pani Auguste Victoria Glahn a jej dobra liczyły 481 ha gruntów.

 

PAŁAC

Stojący w parku pałac został rozebrany po 1945 roku.

OGARDY /Wugarten/

Wieś położona w gminie Strzelce Krajeńskie powiatu strzelecko-drezdeneckiego. W 1337 roku pojawia się po raz pierwszy nazwa wsi. W tym też roku wymieniany jest Henningus von Herslow(Hertslo, Hersleue,Hersleben, Harsleben). W 1349 roku margrabia Ludwik Stary podarował rentę ze wsi Betkinowi von der Ost z Drezdenka w zamian za dług. W 1405 roku Ulryk von der Ost sprzedał wieś zakonowi krzyżackiemu. W 1441 roku jako właściciel wymieniany jest Ludike Letenin. W 1499 roku cała wieś należała do rodziny von Bornstedt oprócz 5 łanów należących do rodziny von Papstein z Dankowa. Pod koniec XVI wieku poszczególne części wsi należały do rodu von Bornstedt na Wołogoszczy, Ługach, Ogardach i Gilowie, Heinricha, małoletniego Wolfa, syna Melchiora, Kerstena, którą to część przejęła rodzina von Natzmer. Prawdopodobnie to lenno przejęła w XVI wieku rodzina von Billerbeck. Z opisu w 1608 roku istnieje na terenie wsi pięć siedzib rycerskich: Wolfa i Hansa von Bornstedt, Asmusa von Bornstedt z Długiego, Markusa von Billerbeck, Joachima von Papstein z Dankowa. W XVIII wieku wymieniane są siedziby rycerskie rodów: von Bornstedt, von Modien(Mӧhlen), von Papstein i von Vorhauer. W XVIII wieku jako właścicieli wsi wymienia się podporucznika Georga Augusta von Wobersnow, Hansa Carla Ludolfa von Stranz, Leopolda Friedricha von Heyden. W 1798 roku cały majątek nabył, skupiając w jednych rękach wszystkie posiadłości rycerskie  szambelan dworu, Alexander Sigismund Friedrich Richard Georg hrabia von Blankensee(*15.01.1747-+17.04.1817). Był synem Christiana Friedricha i Marii Julianny von Flemming. Tak rozpoczęła się stuletnia obecność tej rodziny w Ogardach. Ród ten wywodził się z Pomorza, w XVI wieku pojawił się w Nowej Marchii, głównie w powiecie choszczeńskim. Od 1817 roku właścicielką majątku była wdowa po Sigismundzie, Auguste Dorothea hrabina von Blankensee, z domu von Hagen(*26.01.1757-+10.01.1819), później jej młodszy syn hrabia Friedrich Georg Alexander von Blankensee(*04.11.1792), szambelan i sekretarz królewski, ożeniony z księżniczką Amalie von Carolath-Schӧnaich(*17.05.1798). Od 1871 roku po śmierci Friedricha Georga do 1885 roku właścicielką była hrabina Marie von Blankensee-Firks z domu von Blankensee, zmarła w 1884 roku(jej majątek obejmował 803ha gruntów), zaś w latach 1885-1886 właścicielką była hrabina Aleksandra von Blankensee- Pückler, z domu baronowa von Firks zu Ohlau. Wg spisu właścicieli właścicielem w 1896 roku był Eusebius von Brand z Osieka, zmarły w 1905 roku.  Majątek w tym czasie obejmował 828ha gruntów. Posiadali majątek do 1907 roku. W latach 1907-1908 majątek należał do banku ziemskiego, od którego dobra odkupił radca Kretzschme(a)r. Od 1910 roku właścicielką posiadłości była Martha Kretzschme(a)r z domu Schopenthau. W 1914 roku jej majątek obejmował 838ha gruntów. W 1929 roku majątek Karla Kretzschme(a)r obejmował 901ha.

Drugi majątek w 1879 roku obejmujący 166ha należał do L.Matthias, dzierżawił A.Matthias.

Ogardy- na polnoc od Strzelec

ogardy-kolo-strzelec-kraj

ogardy-palac-od-frontu

 

 

 

 

PAŁAC

Na początku XIX wieku hrabia von Blankensee zbudował parterowy, klasycystyczny dworek. Prawdopodobnie pełnił on role rządówki, dlatego też usytuowano go na terenie podwórza gospodarczego, zajmując jego wschodnią część. Interesującym elementem architektonicznym wyróżniającym budynek jest ozdobny, drewniany ganek z wejściem głównym, a także „wole oko” w połaci naczółkowego dachu.
W trzeciej ćwierci XIX wieku syn jego, hrabia Friedrich Georg wzniósł pałac eklektyczny istniejący do dziś. Dwukondygnacyjny budynek pałacowy założono na planie wydłużonego prostokąta, przy drodze gruntowej z pojedynczymi lipami, tworzącymi niegdyś okazałą aleję lipową. Elewację tylną otacza taras biegnący wzdłuż skarpy, skąd rozciąga się widok na dziedziniec z przyległym dworem i zabudową gospodarczą. W architektonicznym wystroju elewacji zwraca uwagę trójkątna attyka, wieńcząca centralną część frontonu oraz dobrze zachowany detal w postaci schodkowych gzymsów, fryzy o motywie roślinnym i pilastry z kompozytowymi głowicami w narożnikach budynku. W tympanonie pałacu zachował się herb rodowy, przedstawiający trzy sześcioramienne gwiazdy na tarczy , którą zwieńczy korona.
Po przeciwnej stronie drogi na przełomie XVIII i XIX wieku założono park krajobrazowy, który przestrzennie był związany z pałacem. W kompozycji parku wyodrębnia się sztucznie usypany kopiec widokowy. Część parku, otaczająca dworek ma charakter swobodny. Za dworkiem teren opada w kierunku stawu, tworząc malowniczy krajobraz w tle założenia.
Po 1945 roku w posiadaniu PGR. W pałacu urządzono mieszkania dla pracowników PGR, na parterze znajdowała się biblioteka, stołówka, przedszkole i świetlica. Obecnie znajduje się w posiadaniu Gminy Strzelce Krajeńskie i zarządzany jest przez Zakład Komunalny w Strzelcach Krajeńskich. Na 2017 rok pałac zamieszkany przez 5 rodzin. Dwór opuszczony. Część zabudowy folwarcznej została wyburzona.

DSC_0194 DSC_0200 DSC_0222 DSC_0226 DSC_0258 (2) DSC_0265 (2) DSC_0267 DSC_0232 (2) DSC_0234 (2) DSC_0261 DSC_0238 (2) DSC_0239 (2) DSC_0240 DSC_0241 (2) DSC_0242 DSC_0244 DSC_0245

 

ZESPÓŁ DWORSKI

DSC_0196

DSC_0192

DSC_0195 (2)

DSC_0201DSC_0197 (2) DSC_0199 (2)


DSC_0202 DSC_0203 (2) DSC_0208 DSC_0211 DSC_0216 DSC_0218 (2) DSC_0219 DSC_0220 (2) DSC_0223 DSC_0215 DSC_0230

ZESPÓŁ FOLWARCZNY

DSC_0177 DSC_0180 (2) DSC_0184 DSC_0185 DSC_0172 (2)

 ogardy-1934-lubuskie